استفاده از دیزل ژنراتور در کنار تمام مزایایی که دارد آلودگی صوتی در دیزل ژنراتور از مهمترین مشکلات و معایب آن است. این مشکل در زمان کار این قطعه است. از دیزل ژنراتور برای بهینه کردن سوخت و کاهش هزینه‌ها در فعالیت‌های ساختمان و صنعت استفاده می‌شود. همچنین دیزل ژنراتور یک منبع پشتیبان و تامین کننده برق در پروژه‌های نفتی، معدن، راه‌سازی و ساختمانی به شمار می‌رود. از دیزل ژنراتورها حتی در تولیدات خانگی هم استفاده می‌شود. امروزه به دلیل اینکه صنعت برق ایران به کمبود آب بخصوص در فصول گرم سال در شرایط ویژه‌ای است از دیزل ژنراتورها برای پشتیبانی از شبکه برق استفاده می‌کنند. در این مطلب قصد داریم راه‌های کاهش صدا و آلودگی صوتی دیزل ژنراتور را مورد بررسی قرار دهیم.
میزان صدا در دیزل ژنراتورها
میزان صوت با واحد دسی بل (dB) اندازه گیری می‌شود. به طور کلی میزان صوت به 3 دسته زیر تقسیم می‌شود:
- اصوات طبیعی بین 35 تا 55 دسی بل است.
- میزان صدا برای کارهای فکری تا حد 75 دسی بل است.
- میزان صدا برای کارهای غیر فکری در حد 85 دسی بل است.
برای مثال یک مولد کوچک با خروجی 50 کیلو وات میتواند به اندازه 85 دسی بل سر و صدا ایجاد کند. یا در مدلی 1500 کیلو وات 105 دسی بل صدا ایجاد می‌شود. برای این مورد میتوان هواپیمای جت را نام برد که با حدود 1000 کیلومتر از بالای سر ما پرواز می‌کند و رد می‌شود.
اما میزان صوت و آلودگی صوتی در دیزل ژنراتور بین 100 تا 110 دسی بل است. با توجه به 3 دسته بالا این میزان صدا غیر قابل تحمل است. این میزان صدا بر روی انسان عملکرد خوبی ندارد. برای مثال سبب بالا بردن ضربان قلب می‌شود. همچنین تاثیر بر روی فشار خون، بر روی سیستم تنفسی و میزان تمرکز دارد. از مهمترین تاثیرات این آلودگی صوتی بر روی شنوایی انسان است. این آسیب به گونه‌ای است که به مرور زمان افت دائم یا موقت شنوایی پیدا می‌کنید. همچنین در گوش‌ها صدایی وز وز شنیده می‌شود.
میزان صدا مطابق با استانداردهای اداره ایمنی و بهداشت
اداره ایمنی و بهداشت حرفه‌ای OSHA استاندارد اصلی کنترل صدا را حدود 90 دسی بل برای یک روز کاری 8 ساعته در نظر گرفته است. اما توجه داشته باشید که این استاندارد در حوزه صنعت متفاوت است.
آلودگی صوتی در دیزل ژنراتور و روش‌های کنترل صدا در دیزل ژنراتورها
برای حل و رفع این مشکل باید موارد زیر را رعایت کنید:
- تغییردادن و بهینه کردن قطعاتی که در دستگاه دیزل ژنراتور برخورد مکانیکی دارند.
- انتخاب کردن دقیق توان دستگاه دیزل ژنراتور باید با میزان مصرف توان هماهنگ باشد.
- جایگاه و قرار گیری دستگاه ژنراتور در کاهش صدا و آلودگی صوتی در دیزل ژنراتورها تاثیر دارد.
- نگهداشتن درست دستگاه در کاهش آلودگی صوتی در دیزل ژنراتورها تاثیر گذار است.
- سرویس دیزل ژنراتور باید به موقع باشد.
- با کنترل احتراق داخلی و خارجی و تزریق سوخت می‌توانید از مدل‌های ساکت‌تر برای سر و صدای کمتر و لرزش کمتر استفاده کنید.
- حصار کردن دستگاه دیزال ژنراتور با پوشش و مواد ایزولان به صورت ورقه‌ای یا کانوپی
محفظه در بسته در میزان کاهش آلودگی صوتی در دیزل ژنراتور
این محفظه تنها برای دیزل ژنراتور طراحی شده است. به دلیل نوع مواد سازنده و عایقی به کار رفته در این محصول سبب می‌شود تا میزان صدا در دیزل زنراتورها کم شود. در صورت استفاده از این محفظه، میزان صدا در دیزل ژنراتور به 70 دسی بل کاهش پیدا می‌کند.
محفظه‌های کاهش صدا و آلودگی صوتی در دیزل ژنراتورها
بهترین نوع محفظه کاهش صدا در دیزل ژنراتور، کانوپی است. این نوع محفظه میزان صدا را تا 40 سی دبل کاهش می‌دهد. در زمان استفاده از آن به دلیل خطر دود اگزوز بسیار مراقب باشید.
صدا خفه کن برای کاهش آلودگی صوتی در دیزال ژنراتور
صدا خفه کن سبب می‌شود تا نویز کمتری تولید شود. علاوه بر کاهش نویز برای کنترل کردن بهتر محیط زیست استفاده می‌شود. زیرا گازهای گلخانه‌ای را کمتر انتشار می‌کند و مطابق با مقررات محلی یا EPA است.
انواع صدا خفه کن به چند دسته زیر تقسیم بندی می‌شوند:
صدا خفه کن واکنشی
این صدا خفه کن برای کاهش صداهای کم یا متوسط کاربرد دارد.
صدا خفه کن جذب کننده
این نوع صدا خفه کن به دلیل استفاده از عایق فایبر گلاس برای صداهای بلند کاربرد دارد.
رتبه بندی کانوپی‌ها بر اساس دسی بل
در ساخت کانوپی از طیف‌های صداهای گوناگونی برای کاهش آلودگی صوتی در دیزل ژنراتورها استفاده می‌شود. به طور کلی در زیر به موارد کاربرد آن و دسی بل آنها اشاره شده است:
- صنعتی: 15 تا 20 دسی بل
- در موارد مسکونی: 20 تا 25
- برای موارد بحرانی: 25 تا 32 دسی بل
- فوق العاده مهم: 30 تا 38 دسی بل
- برای بیمارستان: 35 تا 42
- بیمارستان پلاس: 35 تا 50 دسی بل
- در موارد شدید: 40 تا 55
- فوق العاده شدید :45 تا 60 دسی بل
البته لازم به ذکر است که هر تولید کننده‌ای موظف به تولید همه موارد بالا نیست. بلکه میتواند بر اساس درجه و سبکی و تقاضای مشتریان آن را تولید کند. همچنین صدا خغه کن جریان هوا را محدود می‌کند و عملکرد دیژل ژنراتور را مختل می‌کند. پس بهتر است برای کاهش میزان آلودگی صوتی دیزل ژنراتور از این مورد صرف نظر کرد. اما نوع کانوپی آن به بهترین شکل طراحی شده است. به این صورت که جریان ورودی و خروجی هوا و دود اگزوز و دسترسی به دیزل درون اتاقک را به خوبی طراحی کرده است.